Tyreotropina (TSH) trzeciej generacji (L69)

Kiedy i w jakim celu

Badanie stężenia TSH (tyreotropina, hormon tyreotropowy) jest podstawowym badaniem służącym do oceny funkcji tarczycy. Pozwala na wykrycie zaburzeń czynności tego organu (także bezobjawowych) oraz umożliwia monitorowanie przebiegu leczenia. 

Charakterystyka badania

Tyreotropina (TSH) jest hormonem wydzielanym przez przysadkę mózgową, jednak kieruje pracą tarczycy i wydzielaniem przez nią hormonów. Pomimo faktu, iż nie jest wydzielany przez tarczycę, zaburzenia jego stężenia we krwi bardzo dobrze odzwierciedlają problemy z funkcjonowaniem tarczycy, dlatego badanie tyreotropiny (TSH) we krwi stosowane jest w diagnostyce nadczynności lub niedoczynności tarczycy.

Kiedy należy badać TSH? Badanie jest zalecane jako test przesiewowy u osób z grup zwiększonego ryzyka, do których zaliczamy:

• osoby posiadające krewnych pierwszego stopnia z chorobami tarczycy
• pacjentów ze schorzeniami autoimmunologicznymi
• osoby narażone na napromienianie lub poddawane radioterapii okolicy szyi
• osoby po operacji tarczycy
• osoby w wieku > 50 r.ż.

Ponadto oznaczenie stężenia hormonu tyreotropowego (TSH) powinno być badaniem pierwszego rzutu u osób z objawami nadczynności lub niedoczynności.

Objawy mogące sugerować nadczynność tarczycy:

• chudnięcie pomimo zwiększonego łaknienia
• uczucie gorąca, wzmożone pragnienie
• nerwowość, niepokój, rozdrażnienie
• drżenie mięśniowe
• przyspieszenie czynności serca
• biegunki
• zaburzenia miesiączkowania

 Objawy mogące sugerować niedoczynność tarczycy:

• przyrost wagi mimo braku apetytu
• zmęczenie/senność, spowolnienie psychoruchowe
• nadwrażliwość na zimno
• suchość skóry, wypadanie włosów
• zaparcia
• zaburzenia miesiączkowania

W celu rozpoznania niedoczynności lub nadczynności tarczycy rekomenduje się wykonywanie badania TSH razem z poziomem wolnych hormonów tarczycy fT3 i fT4. 

Badanie tyreotropiny (TSH) jest zalecane również u noworodków jako badanie przesiewowe w celu wykrycia niedoczynności wrodzonej.

Informacje o tym, co może oznaczać podwyższone lub obniżone stężenie TSH we krwi można znaleźć w naszym Centrum Wiedzy w artykule pt. „Choroby tarczycy i ich diagnostyka”.

Więcej na temat badań tarczycy oraz dlaczego jod jest niezbędny do życia w webinariach prowadzonych przez lekarza endokrynologa dr Magdalenę Jagiełło oraz lekarza alergologa dr Danutę Myłek.

U kobiet starających się o dziecko, hormony odgrywają duża rolę. Ich wahania są główną przyczyną problemów związanych z niepłodnością. Zaburzenia poziomu hormonów często objawiają się nieregularnymi cyklami menstruacyjnymi, brakiem lub zaburzeniem owulacji a nawet zanikiem miesiączkowania. Dlatego u kobiet starających się o dziecko tak istotne jest odpowiedni poziomu hormonów. Sprawdź normy swoich wyników badań. Kliknij w poniższy kalkulator.

Przygotowanie do badań:

• Materiałem do badania TSH jest krew.
• Badania funkcji tarczycy (w tym badanie TSH) wykonujemy rano, na czczo. TSH jest hormonem wydzielanym pulsacyjnie, wykonywanie tego badania w innych – niż poranne – godzinach jest błędem i takich wyników nie można uważać za podstawę do postawienia diagnozy lub monitorowania leczenia.
• Ważne jest, aby pacjent przyszedł na badanie tarczycy przed porannym przyjęciem leków, w tym suplementów diety. Niektóre suplementy – np. biotyna – powinny być odstawione na 48 godzin przed badaniem. Pora przyjęcia porannej porcji leków na receptę w dniu badania powinna być uzgodniona z lekarzem.
•  W celu rozpoznania niedoczynności lub nadczynności tarczycy rekomenduje się wykonywanie badania TSH razem z poziomem wolnych hormonów tarczycy fT3 i fT4. Sprawdź PAKIET TARCZYCOWY.