Badanie ogólne moczu (A01)

Kiedy i w jakim celu

Badanie ogólne moczu jest podstawowym i jednym z najczęściej wykonywanych badań laboratoryjnych. Badanie moczu pozwala na ocenę funkcjonowania układu moczowego, a także pośrednio innych układów i narządów. Jest wykonywane w celach diagnostycznych i przesiewowych.

Charakterystyka badania

Badanie ogólne moczu odgrywa ważną rolę w diagnozowaniu, prognozowaniu i monitorowaniu przebiegu wielu chorób, przede wszystkim chorób nerek i dróg moczowych (np. zakażenia, zapalenia kłębuszków nerkowych, utraty zdolności zagęszczania moczu), ale również chorób metabolicznych i układowych, jak np. cukrzyca czy choroby wątroby.

Analiza moczu pozwala na ocenę i monitorowanie homeostazy ustroju i wielu zachodzących w nim przemian w chorobach metabolicznych.

Objawy mogące wskazywać na zakażenie układu moczowego:

• ból brzucha
• ból w okolicy lędźwiowej
• częste lub bolesne oddawanie moczu\
• obecność krwi w moczu

Badanie ogólne moczu jest też podstawowym badaniem kontrolnym w ciąży, przy przyjęciu do szpitala lub przed operacją.

Na badanie ogólne moczu składają się następujące parametry:

- barwa, przejrzystość, ciężar właściwy, obecność białka, glukozy, ciał ketonowych, owalnych ciał tłuszczowych, kropli tłuszczu, bilirubiny i urobilinogenu.

- badanie elementów upostaciowionych: erytrocytów, leukocytów, komórek nabłonka, wałeczków, bakterii i innych mikroorganizmów, kryształów, pasm śluzu.

Jeśli mocz nie wymaga weryfikacji mikroskopowej badanie osadu nie jest wykonywane, jest to zgodne z obowiązującymi wytycznymi.

Osad jest wykonywany, jeśli w moczu pojawiają się następujące zmiany:

- zmiana barwy (pomarańczowa, brązowa, czerwona, różowa, niebieska, zielona)

- zmiana przejrzystości – mocz jest lekko mętny lub mętny

- ciężar właściwy moczu > 1,030

- pH > 7,5

- stwierdza się obecność jednego lub kilku z następujących elementów: białko, glukoza, leukocyty, azotyny, bakterie, krew.

Osad moczu jest integralnym elementem badania bez względu na wynik u dzieci do 5 r.ż. oraz u kobiet ciężarnych (jeśli taka informacja widnieje na skierowaniu).

Przygotowanie do badań:

Materiałem do badania jest mocz poranny, który należy pobrać do specjalnego zestawu. Bezpłatny zestaw można odebrać w najbliższym Punkcie Pobrań ALAB laboratoria. Mocz do badania powinien pochodzić z tzw. środkowego strumienia. Pierwszą, niewielką ilość moczu należy oddać do toalety. Następną porcję do pojemnika, a końcową znów do toalety. Mocz umieść w probówce z zestawu zgodnie z instrukcją z filmu. Jeśli wolisz, instrukcję możesz pobrać również w PDF.

Dlaczego należy pobrać mocz do specjalnego zestawu? Ponieważ próbówka gwarantuje stabilność materiału, a dzięki temu lepszą jakość badania, oraz wygodę dla pacjenta – materiał z probówki nie wylewa się.